İşaret Dili Müze Sanat Sözlüğü ile işitme engelliler sanata erişiyor
Müzelerin herkes için erişilebilir olması amacıyla başlatılan “İşaret Dili Müze Sanat Sözlüğü Projesi” kapsamında, ihtiyaç duyulan 230 yeni kelimenin işaret dilinde tanımlaması yapıldı. Seçilen 50 çağdaş Türk sanat eseri, işaret diliyle hazırlanan videolarla işitme engellilerin erişimine açıldı.
Türkiye’deki müzelerin işitme engelliler için erişilebilir olmasını amaçlayan Ankara Resim ve Heykel Müzesi koleksiyonunda yer alan Cumhuriyet döneminden 50 sanat eseri seçildi.
Eserlerin anlatım metinleri, işaret dili editörleri ve sanat tarihi uzmanlarınca sadeleştirildi. Eser anlatımları için Türk işaret dilinde 230 sanat teriminin tanımlanmasına ihtiyaç duyulduğu belirlendi.
Gereksinim duyulan terimlerin oluşturulması için başlatılan “İşaret Dili Müze Sanat Sözlüğü Projesi”, 4 işitme engelli işaret dili editörü, 2 işitme engelli sanatçı, 2 işaret dili tercümanı ve 2 sanat tarihi uzmanının yürüttüğü akademik çalışmayla 6 ayda tamamlandı.
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Sivil Düşün Programı desteğiyle yürütülen çalışmanın sonunda, oluşturulan terimlerle 50 eserin işaret dili çevirileri yapılarak işaret dili tercümanlarının anlatımıyla videolar hazırlandı.
İşitme engelli bireyler, eserlerin bulunduğu alana konulan QR kodlar aracılığıyla eserlerin çevirilerine ilişkin videoları izleyerek hikayeleri hakkında bilgi alabiliyor.
Proje hakkında bilgi veren Çiğdem Aslantaş, çevirileri yapılan eserleri müze yönetimiyle belirlediklerini söyledi.
Aslantaş, “Pilot uygulama olarak başlattığımız projeyi müzedeki tüm eserlerle diğer müzelerde de uygulamak istiyoruz. Sanat müzelerinin yanı sıra arkeolojik, tarih ve teknoloji gibi müzelerin de erişilebilir olması için tematik sözlüklere de devam edeceğiz” dedi.
Ankara Resim ve Heykel Müzesi Müdürü Murat Yıldırım da sürecin paydaşı olarak çağdaş Türk sanatında öne çıkan eserleri seçtiklerini bildirdi.
Yıldırım, “Bu proje eklemlenebilir, hataları düzeltilebilir, yaygınlaştırılabilir, kapsamı genişletilebilir, farklı müze koleksiyonlarına ait eserlerin anlatımları da gerçekleştirilebilir. Bu geliştirilebilir, farklı anlatım yöntem ve teknikleriyle yeniden hayata geçirilebilir” dedi.
İşaret dili müzesi sanat sözlüğü, işitme engelli bireylerin sanat eserlerine erişimini kolaylaştırarak onların sanatla olan bağlarını güçlendiriyor. Proje, sanatın herkes için erişilebilir olması açısından önemli bir adım niteliği taşıyor. (AA)