Kur korumalının faturası 1 trIlyon

Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesabının halka çıkardığı ağır fatura sonunda gün yüzüne çıktı. KKM hesaplarının Merkez Bankası’na faturası 2023’te 833 milyar 420 milyar TL oldu. Bankada parası olanlara kamu kaynaklarından ödenen bu devasa tutar, Merkez Bankası’nın 30 Nisan’da yapılacak olağan genel kurulunda ilk kez açıklanacak. KKM için Merkez Bankası’ndan 2022’de 72.8 milyar TL, bütçeden de toplam 152 milyar TL ödenmişti. Böylece, dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin ‘gözlerdeki ışıltı’ dediği ekonomi modelinin halka çıkardığı toplam fatura 1 trilyon 58 milyar 285 milyon 607 bin 467 lira oldu.

MERKEZ BİLGİ VERMEMİŞTİ

Merkez Bankası 15 Nisan’da 818.2 milyarlık 2023 yılı dönem zararını açıklamış, ancak KKM zararı konusunda bilgi vermemişti. SÖZCÜ, KKM zararının da yer aldığı Merkez Bankası 2023 Yılı Faaliyet Raporu’na ulaştı. Raporda, KKM hesabı sahiplerine 2023’te 833 milyar 420 milyon liralık devasa ödeme yapıldığı bilgisi, 92’nci sayfadaki kâr/zarar tablosunun altında ‘dip not’ olarak yer aldı. Bu veri, KKM kaynaklı zararın Merkez’in dönem zararından büyük olduğunu, KKM uygulaması yüzünden Merkez Bankası’nın kârdan zarara geçtiğini ortaya koydu. Raporda KKM hesabı sahiplerine 2022’de yapılan ödemenin de 72 milyar 843 milyon lira olduğu bilgisi verildi. KKM hesaplarına ilişkin ödemeler, bütçe açığı düşük görünsün, Hazine ilave borçlanma yapmasın diye 2023’te tümden Merkez Bankası’nın sırtına yüklenmişti. KKM için bütçeden 2022’de 92.5 milyar, 2023’te de 59.5 milyar ödendi. Böylece 2 yıllık KKM yükü 1 trilyon 58 milyarı aştı.

Hazine’ye 78.6 milyar faiz ödedi

Merkez Bankası, geçen yıl 286 milyarlık faiz gelirine karşılık 133 milyar faiz ödedi, faizden net 153.5 milyar kazandı. Merkez en yüksek faiz ödemesini ise 78.6 milyar lirayla Hazine’ye yaptı. Merkez Bankası’nın faiz dışı net zararı ise 833.4 milyarlık KKM ödemesinin etkisiyle 997.4 milyar oldu. Bu zararın 16.9 milyar lirası yabancı para ve altın alım satımından kaynaklandı. Net komisyon ve hizmetlerden de 23.2 milyar net kazanç sağlayan Merkez, 2023’ü 818.2 milyar zararla kapattı. KKM ödemesi olmasaydı Merkez, 2023’te 12.7 milyar ‘kâr’ edecekti.