Kantarın topuzu bir kez daha kaçabilir

Türkiye’nin kaderinin belirleneceği 2023 seçimleri öncesi iktidarın, ocak ayı itibarıyla seçim ekonomisine hız vermesi bekleniyor. Asgari ücret artışının ardından kamu bankalarına sermaye koymaya hazırlandığı bilinen ekonomi yönetiminin Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli kredi genişlemesi de yolda.

Ekonomist Dr. Murat Kubilay, yaratılan her kredinin piyasadaki kaydi ve fiziki TL’nin artmasına yol açacağını, TL’nin getirisi düşükken ve ekonomi yönetimine güven yokken; bunun sonucunun döviz ve altına talep olacağını söyledi.

“Üretimi artırmadan talebi körüklemenin sonu enflasyondur” diyen Kubilay, “Eğer parasal genişleme 2020’deki gibi kontrol dışı yapılırsa veya ekonomide güven 2021’deki kadar kırılırsa döviz kuru asla tutulamaz” uyarısında bulundu. Kubilay’a göre ekonomi yönetimi geçmiş hatalarından ders almış olabilir fakat Mart 2023’te seçim anketlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan beklediği sonucu göremezse, kantarın topuzu bir kez daha kaçırılabilir” diye konuştu.

Ekonomist Murat Kubilay

BATIKLA YÜZLEŞME

2023’te KGF’ye rağmen özel bankalardan beklenen kredi genişlemesinin gerçekleşmeyeceğini öngören Kubilay, bankaların çeşitli düzenlemelerden ötürü kârlılıklarının da düşeceğini ve batık kredilerle yüzleşme zamanlarının da yaklaşmış olacağını söyledi.

“2023’te kamu bankalarının bir kez daha sermayelendirilip aktif bir biçimde kullanılmaları ana gündem olur” diyen Kubilay, üç büyük kamu mevduat bankası ve Eximbank’ın kredilerdeki toplam payının yüzde 50’yi aşacağı öngörüsünü aktardı.

2022 halkın zihninde enflasyonla anılacak

– Ekonomist Murat Kubilay, “Halkın 2022 yılına dair unutmayacağı kayıp, Türkiye’nin 2004’te çıktığı enflasyon sarmalına yeniden girmesi olacak. Zamların zamlar doğuracağı uzun bir süreçteyiz” dedi ve şöyle devam etti: “Enflasyonda resmi oran yüzde 85’e çıkmış, TL’nin değerinin ancak suni biçimde korunduğu bir ortamda, gerçek enflasyon hissi yüzde 100’ün üstündeyse, algıları değiştirip enflasyon ataletini yenmek zordur.” Seçmenlerin oy gücünü kullanarak yüksek asgari ücret zammı almasını ve EYT’yi gündeme taşımasını ise önemli bir kazanım olarak gören Kubilay, “Fakat, bu kazanımların uzun vadede sürdürülebilir olmayan sonuçlarını unutmamak lazım” diye konuştu.

Yoksullukla mücadele planı şart

– Muhalefetin seçimleri kazandığı bir senaryoda krizden çıkışın reçetesini veren Murat Kubilay, finansal istikrar sağlanmadan iç ve dış ödemeler dengesini sürdürmenin çok zor olacağını belirterek, bu nedenle batık kredilerle ilgilenilmesi ve yabancı yatırımcıların çıkışının durdurulması gerektiğinin altını çizdi.

Kubilay, reel sektörün çarklarını sürdürmeyi amaçlayan kredi ve kamu harcaması politikalarının şart olduğunu aksi takdirde ekonomide oluşacak ani bir duruşun işsizliği ve yoksulluğu artırma riski taşıdığını söyledi. “Bunları enflasyonla mücadeleye zarar vermeden yürütmek büyük hüner ister” diyen Kubilay, “Haziran 2023’ten itibaren 3 yıllık istikrar, ardından kalkınma ve bu esnada yoksullukla mücadele planı şart” yorumunu yaptı.

2023 yılına yön verecek gelişmeler

1 – KGF’ye rağmen gelecek yıl özel bankalar kendilerinden beklenen kredi genişlemesini yapamayacak.

2 – Bankaların kârlılıkları düşecek ve batık kredilerle yüzleşme zamanı yaklaşacak.

3 – Seçim sonrası yeni hükümet batık kredilerle ilgilenmeli ve yabancı yatırımcıların çıkışını durdurmalı.

4 – Ekonomide ani bir duruşu önlemek için reel sektörün çarklarını döndürecek politikalar gerekiyor.

5 – Ekonomide krizden çıkışın reçetesi enflasyonla mücadeleye zarar vermeden yürütülmeli.