Bilimsel araştırma: Aşırı işlenmiş gıdalar erken ölüm riskiyle bağlantılı
30 yıllık bir araştırma, çok fazla ultra işlenmiş gıda (UPF) yemenin erken ölüm riskinizi artırdığını öne sürüyor. Ancak uzmanlar, UPF’lerin tüm türlerinin sizi erkenden mezara göndermeyeceği konusunda da uyarıyor.
Hazır yemekler, gazlı içecekler ve dondurmalar insan sağlığına yönelik en büyük tehlikeyi oluşturuyor olabilir.
Bunu araştırmak için ABD’deki Harvard Üniversitesi’nden bilim insanları otuz yıl boyunca 115.000 sağlıklı ABD’li yetişkini izledi.
Günde yaklaşık yedi porsiyon abur cubur yiyen katılımcılar arasında, bunun yarısı kadar yiyen gruba kıyasla yüzde dört daha fazla ölüm meydana geldi. Risk çok küçük olsa da ekip, bulgularının belirli UPF türlerini sınırlandırmaya yönelik çağrıları yansıttığını savundu.
Yeni makale, on yıllardır kanser ve demansla olan bağlantıları nedeniyle kötülenen UPF’lerin sağlık risklerini gösteren artan kanıtlara katkıda bulunuyor.
50 BİNE YAKIN ÖLÜM GÖRÜLDÜ
34 yıllık takip süresi boyunca araştırmacılar, 13.000’den fazlası kanser nedeniyle ve 11.000’den fazlası kardiyovasküler hastalıklara bağlı olmak üzere 48.193 ölüm kaydetti.
Ancak UPF tüketimi ile kanser veya kalp hastalığından ölümler arasında spesifik bir ilişki gözlemlenmedi.
Bunun yerine, her 100.000 kişi yılı başına fazladan 64 ölüme tekabül eden yüksek risk, yalnızca tüm nedenlerden kaynaklanan ölümler için görüldü.
Ayrıca erken ölüm ile çeşniler, soslar ve tuzlu atıştırmalıklar arasında da bir bağlantı bulunamadı.
Şekerli içecekler ve hazır yemeklerde bile risk, araştırmacıların her dört yılda bir yeme alışkanlıkları konusunda teste tabi tutulan katılımcıların genel beslenme kalitesini hesaba katmasından sonra daha az belirgin hale geldi.
British Medical Journal’da yazan bilim insanları, “Bulgular, uzun vadeli sağlık için belirli türdeki aşırı işlenmiş gıdaların tüketiminin sınırlandırılmasına destek sağlıyor.” dedi.
KATILMAYANLAR DA VAR
Ancak bazı uzmanlar da araştırmayı eleştirdi. Cambridge Üniversitesi’nden emekli istatistik profesörü Sir David Spiegelhalter, “Bu çalışma, aşırı işlenmiş gıdaların genel ölüm oranıyla zayıf ilişkilerini gösteriyor.” dedi.
İngiliz Diyetisyenler Derneği sözcüsü Diyetisyen Dr. Duane Mellor da, “Daha fazla ultra işlenmiş gıda tüketenlerin daha erken ölme ihtimalinin daha yüksek olması bu kadar basit olmayabilir, bu gıdaların daha sağlıklı gıdaların yerini alması oldukça olasıdır.”
“UPF’lerin tüm grupları aynı sağlık riskleriyle ilişkili değildir, şeker ve yapay olarak tatlandırılmış içecekler ve işlenmiş etler en açık şekilde erken ölüm riskiyle ilişkilidir.” dedi.
Reading Üniversitesi’nde beslenme ve gıda bilimi uzmanı Profesör Gunter Kuhnle de, çalışmanın yürütülme şekli nedeniyle “sonuçların ne kadar güvenilir olduğunu bilmenin imkansız” olduğunu söyledi.
