KOAH artık erkek hastalığı değil

Uzmanlarher fırsatta sigaranın her türünün akciğer sağlığı için ciddi bir tehdit oluşturduğuna dikkat çekiyor. Sağlıklı nefes alıp vermenin önemini vurgularken, akciğer sağlığını korumanın zor olmadığını söyleyen Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği TÜSAD’ın Başkanı Prof. Dr. M. Şule Akçay da “Temiz hava solumak, dumansız ortamlarda yaşamak, düzenli egzersiz yapmak, hijyen kurallarına dikkat etmek, bireysel ve çevresel yaşam koşullarını iyi düzenlemek gibi önlemlerle akciğer sağlığının bozulması kolaylıkla engellenebilir” dedi ve sigara kullanan kadınları şöyle uyardı:

AKCİĞERLERİ DAHA HASSAS

Kadın sağlığı pek çok açıdan erkek sağlığından farklılıklar gösteriyor. Gerek genetik yapı gerekse akciğerin anatomik yapısı, başta sigara olmak üzere kadınların daha fazla çevresel kirleticilerden etkilenmesine, daha duyarlı olmasına neden oluyor. Son yıllarda bazı hastalıkların kadınlarda artışa geçtiğini gözlemliyoruz. Mesela KOAH, ülkemizde önemli bir ölüm nedeni. Türkiye’de yaklaşık 5 milyon KOAH hastası olduğu tahmin ediliyor. Üstelik bilindiğinin aksine KOAH artık bir erkek hastalığı olmaktan çıkmış durumda, kadınlarda giderek artıyor. Kentsel bölgelerde sigara, kırsalda ise biyoyakıt kullanımları kadınlarda gelişen KOAH’ın en önemli nedenleri. Bunun yanı sıra akciğer kanseri de kadınlarda giderek daha sık görülmeye başladı. Kadınlarda akciğer kanseri, görülme sıklığı yönünden meme kanserinden daha sonra gelse de ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alıyor.

KADINLAR DA ERKEN YAŞTA İÇMEYE BAŞLIYOR

Verilere göre dünya genelinde yaklaşık 1.1 milyar kişi sigara içiyor ve buna bağlı olarak da her yıl yaklaşık 8 milyon kişi sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor. Türkiye’de sigara içen kişi sayısı 20 milyon olarak biliniyor, her yıl 120 bin vatandaşımız da sigara bağlı hastalıklar yüzünden erken yaşta hayatını kaybediyor. Kadınlar maalesef şu anda tütün endüstrisinin hedefinde yer alıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2012 yılında yaklaşık 4 milyon kadın sigara kullanıcısı varken, 2022 yılı istatistiklerinde ise bu rakamın 6.5 milyona yükseldiği belirtiliyor. Özellikle de 15-24 yaş arasındaki genç kadınlardaki artış oranı iç karartıcı.

E-SİGARA ÇOK DAHA TEHLİKELİ

Elektronik sigaranın da bağımlılık ve hastalık yapıcı etkileri kanıtlanmış durumda. Bilindiğinin aksine zararlarının sigaradan da fazla olduğu bildiriliyor. Satışı yasak olan bu ürünlerin de ülkemize kaçak yollardan girişine çok sert yaptırımlar ve engellemeler gerekiyor. Sigara ve elektronik sigara türevleri vücutta aynı mekanizmaları kullanarak sağlığı bozuyor. Sigara ve elektronik sigara kadınlarda üreme ve gebelikte fetüs sağlığını olumsuz etkiliyor. Menopoz sonrası kadınlarda östrojen azalması zaten kemik erimesini artırırken, sigara içimi de hızlandırıyor. Aynı zamanda ağız ve burunda, boğazda mukus salgısı artışına neden olup, uykuda horlama ve ilerleyen dönemlerde uyku apnesine yol açıyor. Kardiyovasküler hastalıkların artışını tetikliyor. Bunun yanı sıra cildin erken yaşlanmasına, çok çabuk yıpranmasına ve elastikiyetini kaybetmesine neden oluyor.

ÇOCUKLAR PASİF İÇİCİ OLMASIN

Dünyadaki sigaraya bağlı 8 milyon ölümün yaklaşık 1 milyonu pasif içim nedeniyle oluyor. Özellikle çocukların annelerinin içtikleri sigara yüzünden çok erken yaşta pasif içici durumuna geldiği biliniyor. Bu da çocukluk yaşlarından itibaren orta kulak iltihabı, alt solunum yolu enfeksiyonları, astım, zatürre gibi hastalıkların gelişimine neden oluyor. ‘Balkonda içiyorum, yanında içmiyorum’ gibi savunmalar da aslında eksik bilgiden kaynaklanıyor. Maalesef duman ve partiküller ebeveynin üzerinden rahatlıkla çocuğa geçebiliyor.

HİÇBİR DÖNEM GEÇ DEĞİLDİR

Sigarayı bırakmak bir başarıdır. Hiçbir dönem sigarayı bırakmak için ‘geç’ değildir. Sigarayı bırakmak için profesyonel destek alınabilir. Ülkemizde sigara bırakma poliklinikleri ve bu konuda eğitim almış çok sayıda tecrübeli hekim bulunmaktadır. Sigarayı bıraktığınız andan itibaren tüm rahatsızlıklar ve olası riskler gerilemeye başlar. Sözünü ettiğimiz tüm hastalıkların tedavisi kolaylaşır. Bir de erken yaşlarda bırakıldıysa ve sağlık zararı henüz oluşmadıysa olası hastalık gelişmeleri önlenmiş olur. Bu nedenle sigaraya bağlı gelişen tüm hastalıkların tanımında ‘önlenebilir hastalık’ ifadesi kullanılır.