Mumlarda görünmeyen tehlike: ‘Pasif sigara içiminden daha zararlı’
Lavanta, tarçın ve çam kokulu mumlar hatta standart mumlar dahi sağlığımız üzerinde beklenmedik bir tehdit oluşturabilir. Yapılan bir araştırma, mum yakmanın iç mekan hava kalitesine ciddi zararlar verebileceğini ve hatta pasif sigara içiminden daha zararlı olabileceğini ortaya koydu.
Araştırmaya göre mumlar, yanarken karbon monoksit, kükürt dioksit ve azot oksitleri gibi toksik gazlar ve partiküller üretiyor.
Bu partiküller arasında PM2.5 adı verilen, insan gözünün göremeyeceği kadar küçük olan ve akciğerlerin derinliklerine nüfuz edebilen is parçacıkları da bulunuyor.
Bu tür parçacıklar aynı zamanda kan dolaşımına girebiliyor ve kansere neden olabilen genetik mutasyonları tetikleyebiliyor.
PM2.5: GÖRÜNMEZ TEHLİKE
PM2.5 parçacıklarının Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) tarafından Grup 1 karsinojen olarak sınıflandırıldığı bildirildi.
Araştırmalar, bu partiküllerin akciğerlerde iltihaplanmaya yol açabileceğini ve zararlı hücrelerin aktive olmasına neden olabileceğini gösteriyor.
KÜÇÜK ALANLARDA RİSK DAHA BÜYÜK
Araştırma, küçük ve yetersiz havalandırılan odalarda mum yakmanın etkilerinin daha zararlı olduğunu ortaya koydu.
Özellikle formaldehit gibi kimyasalların yüksek konsantrasyonlarda birikmesi, üst solunum yollarında tahrişe neden olabilir. Süslenmiş mumlar, sade mumlara kıyasla daha fazla ince partikül yayarak sağlığı olumsuz etkileyebilir.
Araştırma, eşit ağırlıktaki sigara ve tütsü yakıldığında tütsünün dört kat daha fazla partikül yaydığını ortaya koydu.
Daily Mail’de yer alan habere göre; tütsülerin ve mumların sigara içilmeyen evlerde dahi başlıca kirlilik kaynağı olabileceğini vurguluyor. Mumların alevi, daha büyük partiküller ve siyah karbon salınımını artırarak havayı kirletiyor.
KOKUSUZ MUMLAR DAHA GÜVENLİ Mİ?
Uzmanlara göre, doğal içeriklerden yapılan mumlar bile potansiyel olarak zararlı olabilir. Çünkü bu mumların saldığı doğal kimyasallar, ortam havasındaki ozonla etkileşime girerek toksik yan ürünler oluşturabilir.
KİMYASAL İÇERİKLERİ BİLİNMİYOR
Mumların içerdiği kimyasalların çoğu paket üzerinde belirtilmiyor. ABD ve AB’deki üreticiler, ürünlerinde kullanılan maddelerin sadece yüzde 10’unu açıklamak zorunda. Özellikle azot oksitler ve benzen gibi organik bileşiklerin kansere neden olabileceği belirtiliyor.
KISA VE UZUN VADEDE ETKİLERİ NELER?
Kısa süreli maruziyetin bilişsel fonksiyonlarda azalmaya yol açabileceği, uzun süreli maruziyetin ise zihinsel fonksiyonlarda kalıcı düşüşle bağlantılı olduğu belirtiliyor.
Nature dergisinde yayımlanan bir çalışmada, tütsü dumanına uzun süreli maruziyetin bu tür etkilerle ilişkili olduğu doğrulandı.
Uzmanlar, büyük odalarda ve açık pencerelerle mum yakmanın zararlı etkileri azaltabileceğini belirtiyor. Ancak bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu da vurgulanıyor.