Türk basketbolunun efsanesi Yalçın Granit vefatının 3. yılında anılıyor

17 Eylül 1932’de İstanbul’da dünyaya gelen ve babasını erken yaşta kaybeden Yalçın Granit, ortaokul ile liseyi o dönem Fatih’te faaliyet gösteren Darüşşafaka Lisesi’nde okudu. Öğrenciliği sırasında basketbola başlayan ve okulda basketbolun yaygınlaşmasına önemli katkılar sunan Granit, 1949 yılında liseden mezun oldu. Granit, kısa süren aktif sporculuk yaşantısında birçok ilke imza atarak, adını altın harflerle Türk basketbol tarihine yazdırdı.

Darüşşafaka ve Galatasaray’ın basketbol tarihinde yeri önemli

Türk basketbolunun önemli isimlerinden olan ve Avrupa deneyimi de yaşayan Granit, özellikle Darüşşafaka ve Galatasaray’ın basketbol tarihlerinde önemli bir yer tutuyor. Darüşşafaka’da eğitim alan Yalçın Granit, bu kurumda basketbol kulübünün kurulmasına öncülük etti. Galatasaray’da da forma giyen Granit, sarı-kırmızılı takımın 1950’li yıllarda elde ettiği “Yenilmez Armada” unvanında takımın önemli ismi oldu. Granit, sadece 25 yaşına kadar oynadığı basketbolda kulüp takımlarındaki başarısını, A Milli Takım’a da yansıttı. Milli takımla 3 Avrupa Şampiyonası görüp en skorer isim olan Granit, 1952 Helsinki Olmipiyat Oyunları’nda da ay-yıldızlı formayı terletti.

Ali Sami Yen sayesinde Galatasaray’la tanıştı

Yalçın Granit, efsaneleri arasına girdiği Galatasaray’la da ilginç bir şekilde tanıştı. Darüşşafaka’da eğitimini bitirdikten sonra 17 yaşında Ankara’da Mülkiye’den teklif alan Granit, Galatasaray Kulübünün kurucusu Ali Sami Yen sayesinde İstanbul’da kaldı. Mülkiye’nin 90 liralık burs teklifini kabul eden Granit, Anadolu Ajansına verdiği röportajda, Galatasaray’da kalma hikayesini şöyle anlatmıştı: “Turgut Atakol, beyefendiye ‘Bu çocuk basketbola meraklı, onun İstanbul’da kalmasını istiyorum. Mülkiye’den 90 lira burs almış, gidiyor.’ dedi. Beyefendi bir an durdu ve ‘100 lira versek İstanbul’da kalır mısın?’ diye teklif yaptı. Zaten İstanbul’da kalmayı çok istiyordum ve Galatasaray’da kaldım. Kapıdan çıktık, Turgut ağabeye, ‘Kim bu beyefendi?’ dedim. O da ‘Ali Sami Yen’ dedi. Mülkiye 90 lira burs vermişti. Beyefendi bana 100 lira verdi ve onun sayesinde Galatasaray’la tanıştım.”

Galatasaray’la 5 şampiyonluk

Yalçın Granit, toplam 9 sezon formasını giydiği Galatasaray’la 5 şampiyonluk yaşadı. 1948 ile 1955 yılları arasında “Yenilmez Armada” unvanlı takımla 4 şampiyonluk elde eden Granit, 1 yıllık Fransa deneyimi sonrası 1955-1956 sezonunda da Galatasaray formasını terletti. Granit, o sezon beşinci şampiyonluğunu yaşadı ve 25 yaşında basketbolu bıraktı.

Avrupa’da forma giyen ilk Türk basketbolcu

1952 Helsinki Olimpiyat Oyunları’nda dünya basketbolunun vitrinine çıkan Granit, Fransa’ya giderek Avrupa’ya transfer olan ilk Türk basketbolcu unvanını elde etti. Fransa basketbolunun bir numaralı ismi kabul edilen ve daha sonra FIBA Başkanlığı da yapacak olan Robert Busnel’in dikkatini çeken Granit, 1955’te Fransa’ya gitti. Fransa’da Racing Club Paris formasını bir yıl terleten Granit, aynı zamanda Busnel’in asistanlığını da yaparak Fransız gençlerine basketbol öğretti.

Granit, Fransa anılarını şöyle dile getirmişti: “Robert Busnel, daha basketbol oynamadan beni Fransa’nın her şehrinde dolaştırdı. Benim şut atarken Allah’tan gelen yetenekten dolayı bileğim çok yumuşaktı. Şut atarken elimdeki dört parmak yere bakıyor. Halbuki baş parmağın da yere bakması lazım. Robert Busnel, beni Fransa’nın bütün şehirlerinde gezdirip, elimi gösterdi. Zannettim ki beni iyi bir oyuncuyum diye tanıtıyor. Halbuki şut atarken bileğimin halini, elimin özelliğini göstermek için Fransa’yı gezdirmiş.”

Üniversite için 25 yaşında basketbolu bıraktı

Basketbolculuğu döneminde elde ettiği başarılarla Türk basketbolunun önemli isimleri arasında yer alan Granit, erken bir dönem olarak değerlendirilebilecek 25 yaşında aktif oyunculuk kariyerini noktaladı.
Oyunculuğunun yanı sıra akademik kariyere de sahip olan Yalçın Granit, İstanbul Üniversitesi Jeoloji Bölümünü bitirdi. Basketbol oynadığı dönemde üniversitede de akademik kariyerini sürdüren Granit, üniversite hayatına daha da yoğunlaşmak için erken yaşta oyunculuk kariyerini tamamladı.

Başantrenörlük kariyeri

Erken yaşta aktif basketbolu bırakan Granit, kurucularından olduğu Darüşşafaka’nın yanı sıra Galatasaray, Beyoğluspor, İTÜ ve Eczacıbaşı’nda da başantrenörlük yaptı. Yalçın Granit, 1959-1960 sezonunda Darüşşafaka’ya ilk İstanbul Ligi şampiyonluğunu kazandırdı. Granit, 1964’te ise efsanesi olduğu Galatasaray’ın başına geçti. Sarı-kırmızılılarla 1964-1965 ve 1967-1968 sezonlarında çalışan Granit, 1971-1974’te ise Eczacıbaşı’nın başantrenörü oldu. Granit, bir döneme şampiyonluklarla damga vuran İTÜ ve Eczacıbaşı’nın da temellerini atan isim olarak tarihe geçti.
Granit, 1961-1962’de kısa bir süre A Milli Basketbol Takımı’nın da başında yer aldı. Yalçın Granit, 1984 yılında ise Galatasaray’ın basketbol şubesinde yönetici oldu. Burada yaptığı çalışmalar hızla meyvesini verdi ve sarı-kırmızılılar üst üste 2 yıl şampiyonluğa ulaştı.

Efsane isim daha sonra Türkiye Basketbol Federasyonu ve yine Galatasaray’da yöneticilik görevleri üstlendi.
Bir dönem spor yazarlığı da yapan Granit’in hayatı birçok basketbol kitabına da konu oldu.

Galatasaray’da basketbolun kapanmasını engelledi

Yalçın Granit, Galatasaray’da başkan Özhan Canaydın döneminde basketbol şubesinin kapanmasını engelledi.
O dönemi anlatan Granit, şu ifadeleri kullanmıştı:
“Özhan Canaydın ile Fenerbahçe Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım, basketbol şubelerini kapatma kararı aldı. Sonra Özhan benimle konuşunca fikrinden vazgeçti. O dönem şube kapanmasın diye büyük sorumluluk aldım. Çektiğim sıkıntıyı bilemezsiniz. Düşünün, maç yayınlarından bile para alamıyorduk.”

Forması Ayhan Şahenk Spor Salonu’nda asılı

Darüşşafaka’da basketbolun kurucularından olan Yalçın Granit’in dev forması, Ayhan Şahenk Spor Salonu’nda asılı duruyor.
2014 yılında Darüşşafaka Kulübü, gerçekleştirdiği bir törenle Granit’in 4 numaralı formasını emekliye ayırarak Ayhan Şahenk Spor Salonu’na astı. Yalçın Granit, 1 Kasım 2020’de 88 yaşında vefat etti. (AA)