Dikkat! Sizin de karaciğeriniz yağlanmış olabilir
Ülkemizde her 3 kişiden birinde görülen karaciğer yağlanması sinsice ilerleyip, siroza ve karaciğer yetmezliğine yol açabiliyor. Peki ya siz böyle bir risk taşıyor musunuz? Bu sorunun yanıtını Prof. Dr. Meltem Ergün’ün hazırladığı testte bulabilirsiniz.
Karaciğer yağlanması, sağlıksız beslenme, obezite, diyabet, kolesterol, trigliserit yüksekliği ve aşırı alkol tüketimi gibi nedenlerle karaciğer hücrelerinde normalden fazla yağ birikimine yol açan bir hastalıktır. Bu durum zamanla karaciğerin hasar görmesine neden olur.
Önlem alınmazsa geri dönüşü olmayan siroz hastalığına ve karaciğer yetmezliğine yol açabilir. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Meltem Ergün, işte bu hastalıkla ilgili farkındalık yaratmak adına bir test hazırladı. Aşağıdaki sorulara cevap vererek yağlı karaciğer hastalığı için risk seviyenizi öğrenebilirsiniz.
Prof. Dr. Meltem Ergün
Ergün. ‘’Bu test kesin bir teşhis sağlamaz ancak karaciğer yağlanması riskinizi anlamanız ve daha ayrıntılı bir değerlendirme gerektirip gerektirmediğine karar vermeniz için yol göstericidir’’ dedi. İşte soruları:
Aşağıdaki sorulara vereceğiniz her cevabınız için belirtilen puanları toplayıp, sonuç kısmına bakarak değerlendirme yapabilirsiniz.
1. Yaş aralığınız nedir?
– 18-30 (0 puan)
– 31-50 (1 puan)
– 51 ve üzeri (2 puan)
2. Bel çevreniz (karın çevresi) kaç cm?
– Kadın: 88 cm’den az / Erkek: 102 cm’den az (0 puan)
– Kadın: 88 cm veya daha fazla / Erkek: 102 cm veya daha fazla (2 puan)
3. Kaç kilosunuz?
– Normal aralıktayım (0 puan)
– Fazla kilom var (1 puan)
– Obezite sorunum var (2 puan)
4. Egzersiz yapıyor musunuz?
– Haftada en az 150 dakika düzenli egzersiz yapıyorum (0 puan)
– Ara sıra spor yapıyorum (1 puan)
– Çok az hareket ediyorum veya hiç egzersiz yapmıyorum (2 puan)
5. Aşağıdaki durumlardan hangisine sahipsiniz?
(Var olan her durum için belirtilen puanı ekleyin.)
– Diyabet (1 puan)
– Yüksek tansiyon (1 puan)
– Yüksek kolesterol (1 puan)
– Hiçbiri (0 puan)
6. Alkol tüketiminiz ne durumda?
– Hiç alkol tüketmiyorum (0 puan)
– Haftada 1-2 kez az miktarda tüketiyorum (1 puan)
– Düzenli ve yoğun miktarda alkol tüketiyorum (2 puan)
7. Aile geçmişinizde karaciğer hastalığı veya diyabet var mı?
– Hayır (0 puan)
– Evet (1 puan)
İŞTE SONUÇLAR
Toplam puanınızı hesaplayarak risk seviyenizi öğrenin:
0-4 Puan: Düşük risk
Şu an için riskiniz düşük görünüyor. Dengeli beslenme ve düzenli fiziksel aktiviteyle bu seviyeyi koruyabilirsiniz.
5-8 Puan: Orta risk
Bazı risk faktörleriniz bulunuyor. Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yapmanız ve düzenli kontroller yaptırmanız önemli.
9 ve Üzeri: Yüksek risk
Risk seviyeniz yüksek görünüyor. Lütfen en kısa zamanda bir doktora başvurarak detaylı muayene olun.
GENELLİKLE TESADÜFEN TEŞHİS EDİLİR
Karaciğer yağlanması, sinsi ilerlediği için ilk evrelerde herhangi bir belirti vermeyebilir. Zamanla karın bölgesinin üst bölümünde hafif bir ağrı ve hiç geçmeyen halsizlik hissine yol açabilir ya da rutin bir sağlık kontrolü sırasında tesadüfen teşhis edilir.
TEDAVİSİ İÇİN YAŞAM TARZIDEĞİŞİKLİĞİ ŞART
Karaciğer yağlanmasının tedavisinde ilk adım hastanın kilo verip, kullanıyorsa alkolü bırakmasıdır. Diyet yapıldığında hastalık geriler.
Bu hastaların çoğunda diyabet, kolesterol ve trigliserit yüksekliği görülmektedir. Şeker düzeyinin belirli sınırlarda tutulması, diyet ve ilaçlarla şekerin düzenlenmesi de karaciğer yağlanması sorununun çözülmesini sağlar. Kolesterol varsa yine diyet ve ilaçlarla hastanın karaciğer yağlanması sorunu azaltılabilir, karaciğerin eskiye dönüşü sağlanabilir.
Bu hastaların çoğunda kolesterol ve trigliserit yüksekliği görülmektedir. Yapılan araştırmalarda yağlanmadan dolayı karaciğer testleri yüksek hastalarda kolesterol ve trigliserit yüksekse kolesterol düşürücü ilaçların karaciğere yararlı olduğu görülmüştür.
Haftanın 3-4 günü yapılacak yürüyüş, yüzme gibi egzersizlerle de karaciğer düzelebilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KONULAR
