Duştaki tehlike

Lejyonerhastalığı, lejyonella adlı bakterinin neden olduğu, akciğerlerde zatürre ile sonuçlanabilen ciddi bir enfeksiyondur.

Bakteri genellikle kirli su kaynaklarından veya damlacık yoluyla bulaşır. Klima hastalığı olarak bilinse de tehlikesi klima ile sınırlı değildir.

Lejyonella bakterisinin, binalardaki su tesisatlarında ve sıcak su sistemlerinde de birikebildiğine dikkat çeken Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Gökçe Demir, bu konuda bilinmesi gerekenleri şöyle anlattı:

Belirtileri viral enfeksiyonlara benzer

Lejyonellabakterisi, duş alırken de bulaşabilir. Çünkü duş başlığından saçılan küçük su damlacıkları, bakteriyi solunum yoluyla vücuda almanıza neden olabilir.

Ateş, kuru öksürük, baş ağrısı, yorgunluk, iştahsızlık, solunum güçlüğü, kas ve eklem ağrıları gibi belirtilerle kendini gösteren lejyonella hastalığı başlangıçta viral enfeksiyonlar gibi seyreder. Akut durumlarda ise bulantı, kusma gibi ciddi komplikasyonlarla vücudun birçok sistemini etkileyebilir. Diğer hastalıklarla karıştırmamak ve uygun tedavi için erken ve doğru teşhis edilmesi önemlidir.

Bulaşma yolları

Damlacıkve solunum yoluyla bulaşan lejyonella bakterileri; duş başlıkları, musluk başlıkları, su depoları, su boruları, hava temizleyicileri ve klima yoluyla bulaşabilir.

Nemli ortamlarda üreyebilen ve yetersiz bakım yapılan su sistemleri, bulaşmanın en yaygın kaynaklarıdır. Özellikle havalandırması zayıf alanlar ve kötü temizlenen su sistemleri riski artırır.

Su sistemlerinin düzenli olarak temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi, lejyonella bakterilerinin üremesini önlemek için hayati önem taşır.

Havalandırması zayıf alanlarda riskin azaltılması için doğal veya mekanik havalandırma yöntemleri kullanılmalı ve klima ile hava temizleyicilerin filtreleri düzenli olarak değiştirilmelidir.

Nasıl tedavi edilir?

PCRyöntemiyle alınan balgam kültürünün incelenmesi ve idrar testleriyle lejyoner hastalığı tanısı konulabilir.

Hastalık erken dönemde teşhis edilirse antibiyotik tedavisi uygulanarak tedavi edilir. Daha ağır vakalarda hastaneye yatış gerekebilir ve bu süreçte destekleyici tedaviler, hastanın iyileşmesine katkı sağlar.

Geç kalınırsa solunum yetmezliğine yol açabilir

Lejyonella bakterisi; başlangıçta yalnızca halsizlik, kas ağrısı ve yüksek ateş gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Ancak ilerleyen aşamalarda, akciğerde zatürreye yol açan enfeksiyonlara dönüşebilir.

Eğer zamanında antibakteriyel tedavi uygulanmazsa, hastalık solunum yetmezliğine kadar ilerleyebilir.

En çok kimler risk altında?

Lejyonella hastalığı; 65 yaş üstü kişilerin, hamilelerin ve çocukların yanı sıra astım ve KOAH, kronik metabolik, şeker ve kalp hastalıkları olanlarda daha yaygın görülebilir. Geç kalınırsa solunum yetmezliğine yol açabilir.

Düzenli olarak temizlenmeli

Duşbaşlığının düzenli olarak alkol bazlı dezenfektanlarla temizlenmesi önemlidir. Ancak bu işlem tek başına yeterli değildir.

Aralıklı olarak tesisatın kontrol edilmesi, içindeki contaların ve girintili parçaların temizlenmesi veya bağlantıların değiştirilmesi gerekir.

Duş başlığının temizliği için uzun süre yüksek oranda su kullanılması da etkili bir yöntemdir. Örneğin, 60-70 derece suyun 5-6 dakika boyunca akıtılması tavsiye edilir. Duş hortumlarının ayda bir dezenfekte edilmesi ve her 3-6 ayda bir contalarla birlikte kontrol edilmesi faydalıdır.

Ayrıca, özellikle nemli ve sıcak ortamlar bakterilerin üremesi için uygun koşullar oluşturduğundan, duş başlıklarının da düzenli olarak çıkarılarak derinlemesine temizlenmesi önerilir. Duştan sonra kapıyı açarak ortam havalandırılabilir.